Η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (ΚΤΚ) σε συνεργασία με το Κέντρο Έρευνας για την Οικονομική Πολιτική (CEPR) φιλοξένησε την Ημερίδα Έρευνας, Πολιτικής και Πρακτικής με θέμα «Ενδυνάμωση των νοικοκυριών στη χρηματοοικονομική τους συμπεριφορά». Η εκδήλωση διεξήχθη στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συνεδρίου 2024 του CEPR, για τη Χρηματοδότηση των Νοικοκυριών, που πραγματοποιείται στις 19-20 Σεπτεμβρίου στην Κύπρο.
Η Ημερίδα πραγματοποιήθηκε στο αμφιθέατρο της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου και συγκέντρωσε κορυφαίους ακαδημαϊκούς και εμπειρογνώμονες σε θέματα χρηματοοικονομικής εκπαίδευσης, προστασίας των καταναλωτών και οικονομικής πολιτικής από όλο τον κόσμο, οι οποίοι συζήτησαν το κρίσιμο ζήτημα της χρηματοοικονομικής ενδυνάμωσης των νοικοκυριών, μέσω της βελτίωσης του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού και των κανονισμών και πολιτικών προστασίας των καταναλωτών.
Ο Δρ Χριστόδουλος Πατσαλίδης, Διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου, στην εισαγωγική του ομιλία υπογράμμισε τη σημασία του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού και της Εθνικής Στρατηγικής για την προώθηση του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού και της χρηματοοικονομικής παιδείας στην Κύπρο, επισημαίνοντας πως οι πρωτοβουλίες αυτές συμβάλλουν στην ενίσχυση της οικονομικής ανθεκτικότητας όλων των νοικοκυριών.
Στην ομιλία του, ο Διοικητής σημείωσε: «Ο χρηματοοικονομικός αλφαβητισμός δεν είναι απλώς ακόμα μία πολιτική που πρέπει να εφαρμοστεί αλλά μία ζωτική ανάγκη για την οικονομική ευημερία και σταθερότητα των νοικοκυριών, στο σημερινό ολοένα και πιο πολύπλοκο χρηματοοικονομικό τοπίο. Η πρόσφατη έρευνα που πραγματοποιήθηκε το 2023 από τον ΟΟΣΑ, σε συνεργασία με την Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου, επιβεβαιώνει τα πολύ χαμηλά επίπεδα χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού στην Κύπρο, όπως είχαν δείξει και προηγούμενες έρευνες. Η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου έχει δεσμευτεί να συνεργαστεί τόσο με εθνικούς όσο και με διεθνείς φορείς για την προώθηση μιας οικονομικά ανθεκτικής κοινωνίας».
Μετά την ομιλία του Διοικητή, ακολούθησε συζήτηση σε μορφή πάνελ, με συντονιστή τον καθηγητή Αλέξανδρο Μιχαηλίδη του Imperial College, στην οποία συμμετείχαν καταξιωμένοι ομιλητές, μεταξύ των οποίων η Δρ Magda Bianco, πρόεδρος του Διεθνούς Δικτύου του ΟΟΣΑ για τη χρηματοοικονομική εκπαίδευση και επικεφαλής του Τμήματος Προστασίας Καταναλωτών και Χρηματοοικονομικής Εκπαίδευσης στην Τράπεζα της Ιταλίας. Συμμετείχαν επίσης, ο καθηγητής του Goethe University, Μιχάλης Χαλιάσος, η Δρ Jumana Saleheen, επικεφαλής οικονομολόγος και Επενδυτικής Πολιτικής της Vanguard Asset Management και η Diane Thompson, Ανώτερη Σύμβουλος στο Γραφείο Χρηματοοικονομικής Προστασίας των Καταναλωτών στις ΗΠΑ.
Το πάνελ συζήτησε τις τελευταίες παγκόσμιες τάσεις γύρω από τη χρηματοοικονομική εκπαίδευση, την προστασία των καταναλωτών και τη χρηματοοικονομική ένταξη, διερευνώντας τις πολύπλοκες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα νοικοκυριά κατά τη διαχείριση των χρηματοοικονομικών τους. Οι ομιλητές μοιράστηκαν γνώσεις σχετικά με τις βέλτιστες διεθνείς πρακτικές και τις επιτυχημένες στρατηγικές που εφαρμόζονται σε άλλες χώρες, εστιάζοντας στον τρόπο με τον οποίο αυτά τα διδάγματα μπορούν να εφαρμοστούν στην Κύπρο για περαιτέρω ενίσχυση του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού και της ανθεκτικότητας των νοικοκυριών.
Η Ημερίδα τόνισε επίσης τον κρίσιμο ρόλο της προστασίας των καταναλωτών σε σχέση με χρηματοοικονομικά προϊόντα και της νομοθεσίας για την ενίσχυση των προσπαθειών για τον χρηματοοικονομικό αλφαβητισμό, επισημαίνοντας ότι δεν αρκεί οι άνθρωποι να είναι καλά ενημερωμένοι αλλά παράλληλα πρέπει να είναι και να νιώθουν προστατευμένοι από τους χρηματοοικονομικούς κινδύνους.
Ένα άλλο κρίσιμο ζήτημα που επισημάνθηκε κατά τη διάρκεια της συζήτησης είναι η τάση των ατόμων να βασίζονται σε συμβουλές από συνομήλικους ή μη ειδικούς σε χρηματοοικονομικά θέματα όταν λαμβάνουν οικονομικές αποφάσεις. Όπως υπογραμμίσθηκε, ενώ η μάθηση από γνωστούς και φίλους μπορεί μερικές φορές να είναι χρήσιμη, την ίδια ώρα μπορεί να οδηγήσει και σε προβλήματα, ιδίως όταν υπάρχει σύγκρουση συμφέροντος ή όταν οι πολίτες εμπιστεύονται μη ειδικούς αντί για εξειδικευμένους επαγγελματίες του χρηματοπιστωτικού τομέα.
Κλείνοντας, η συντονίστρια της Ημερίδας, Λένα Κλεάνθους, Συντονίστρια της Ομάδας Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού της ΚΤΚ, υπογράμμισε ότι «στην Κύπρο, η Εθνική Στρατηγική για τον Χρηματοοικονομικό Αλφαβητισμό, η οποία εφαρμόζεται από την Κυπριακή Επιτροπή Χρηματοοικονομικού Αλφαβητισμού και Παιδείας (ΚΕΧΑΠ), αποτελεί το θεμέλιο για την ενίσχυση του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού στη χώρα μας. Ο δρόμος είναι μακρύς. Ωστόσο, η ομαδική προσπάθεια και η συνεργασία μεταξύ όλων των εμπλεκόμενων αρχών και ενδιαφερόμενων μερών αναμένεται να φέρει σταθερά και μακροπρόθεσμα αποτελέσματα».
Η Ημερίδα σηματοδότησε άλλο ένα σημαντικό ορόσημο στις συνεχιζόμενες προσπάθειες της ΚΤΚ να οδηγήσει την Κύπρο προς τη βελτίωση του χρηματοοικονομικού αλφαβητισμού και της οικονομικής ευημερίας τόσο των νοικοκυριών αλλά και της ευρύτερης οικονομίας, μέσω πολιτικών και πρακτικών που βασίζονται σε υψηλού επιπέδου εμπεριστατωμένη διεθνή έρευνα.