Η κατοχύρωση του χαλλουμιού ΠΟΠ το 2021 υπήρξε ένα σημαντικό ορόσημο, που οδήγησε σε αύξηση της παραγωγής και της αξίας του προϊόντος.
Η (α) διατήρηση του χαλλουμιού ως το κύριο εξαγωγικό προϊόν και, παράλληλα, (β) η διατήρηση του ΠΟΠ, το οποίο διασφαλίζει τη δυναμική του προϊόντος, αποτελούν τους βασικούς στόχους της Κυβέρνησης.
Το κράτος προχωρεί σε αξιοποίηση της πενταετούς μεταβατικής περιόδου μέχρι την έναρξη εφαρμογής και των όσων προνοεί ο Κανονισμός (ΕΕ) 2021/591, βάσει του οποίου καταχωρήθηκε η ονομασία χαλλούμι/hellim ως προϊόντος Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης (ΠΟΠ), ώστε να διασφαλιστεί το χαλλούμι ΠΟΠ και η διατήρησή του ως το κύριο εξαγωγικό προϊόν. Όλα αυτά πάντα σε πλαίσιο που να διασφαλίζει τη βιωσιμότητα όλων των εμπλεκομένων.
Η επίτευξη των στόχων αυτών προϋποθέτει:
Τη σταδιακή αύξηση της παραγωγής του αιγοπρόβειου γάλακτος και τη σταδιακή κατάργηση της εποχικότητας.
Τη μη περαιτέρω αύξηση του αγελαδινού γάλακτος, που διατίθεται για την παραγωγή χαλλουμιού.
Την αύξηση των ελέγχων και την αυστηροποίηση της νομοθεσίας.
Την ενίσχυση της βάσης ποσοτικών δεδομένων για την παραγωγή αιγοπρόβειου γάλακτος.
Σημαντικό ορόσημο για την επίτευξη των στόχων είναι η έναρξη λειτουργίας του λογισμικού καταμέτρησης του αιγοπρόβειου γάλακτος, που τοποθετείται τον Οκτώβριο 2024. Ως εκ τούτου, τα ποσοτικά δεδομένα, που θα προκύψουν από το λογισμικό, θα αποτελούν μια σημαντική βάση και θα συνυπολογίζονται με τα υπόλοιπα δεδομένα, για να καθορίζονται οι αναλογίες γάλακτος στα Διατάγματα.
Μέχρι να υπάρξει αυτή η σημαντική καταγραφή των ποσοτικών δεδομένων, αλλά και μέχρι να τρέξουν τα χρηματοδοτικά κίνητρα που θα δώσουν δυναμική και περαιτέρω αύξηση του αιγοπρόβειου γάλακτος, καθορίζονται τα ακόλουθα ποσοστά:
Συγκεκριμένα:
Για το διάστημα 1ης Φεβρουαρίου 2025 έως και 31ης Αυγούστου 2025, η ποσόστωση ανεβαίνει στο 30%. Αυτό σημαίνει πως προχωράμε με ποσοστό αύξησης +5%, αφού πριν το ποσοστό ήταν στο 25% (25%+5%).
Στο μεσοδιάστημα των επτά (7) μηνών κρατάμε ως βάση τα ποσοστά, που υπάρχουν στα Διατάγματα του 2023-2024.
Ως εκ τούτου, μέχρι τις 31 Αυγούστου 2024 θα έχουμε ποσόστωση στο 25%.
Για το διάστημα της ξηράς περιόδου είχαμε δύο Διατάγματα, ένα Διάταγμα, που καθόριζε την ποσόστωση στο 10%, και ένα δεύτερο στο 19%. Αξιοποιώντας τα υφιστάμενα ποσοτικά δεδομένα του Υπουργείο Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος (ΥΓΑΑΠ), καθορίζεται ως νέο ποσοστό ο μέσος όρος των Διαταγμάτων αυτών, που είναι το 15%.
Σημειώνεται πως το νέο Διάταγμα, που θα εκδοθεί, θα είναι ετήσιο, ενώ ο μέσος όρος ποσόστωσης που καθορίζεται από αυτό (25%, 15%, 30%) είναι στο 23%, ενώ ο μέσος όρος ποσόστωσης των Διαταγμάτων του 2023-2024 (10%, 19%, 25%) καθορίζονταν στο 18%. Ως εκ τούτου, με το νέο Διάταγμα έχουμε αύξηση +5% και μείωση της περιόδου εποχικότητας στους πέντε (5) αντί στους έξι (6) μήνες.
Η μορφή των πιο πάνω Διαταγμάτων βοηθά το σύνολο των κτηνοτρόφων μας:
Το σύνολο των αιγοπροβατοτρόφων, τόσο αυτών που χρησιμοποιούν την εποχικότητα όσο και εκείνων που παράγουν σε όλη τη διάρκεια του έτους, να δραστηριοποιηθούν με τρόπο, ώστε να αυξηθεί έτι περαιτέρω η παραγωγή τους και να μετεξελιχθούν σε διαδικασία παραγωγής χωρίς εποχικότητα.
Το σύνολο των αγελαδοτρόφων να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα που απαιτούν μη περαιτέρω αύξηση του αγελαδινού γάλακτος, που προορίζεται για την παραγωγή χαλλουμιού, και τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των μονάδων τους, όπως ορίζουν και οι ευρωπαϊκές μας δεσμεύσεις.
Για την επίτευξη των πιο πάνω αποφασίστηκε όπως:
Το ΥΓΑΑΠ, σε συνεργασία με όλους τους εμπλεκόμενους στην παραγωγή χαλλουμιού, ολοκληρώσει την τελική διαμόρφωση γενναιόδωρων χρηματοδοτικών μέτρων και εργαλείων. Ήδη, στις 16 Ιουλίου, έχει οριστεί συνάντηση με τους αιγοπροβατοτρόφους και τους αγελαδοτρόφους για συζήτηση των κινήτρων αυτων. Τα εργαλεία αυτά θα αφορούν:
α. Στοχευμένα κίνητρα για την αύξηση παραγωγής του αιγοπρόβειου γάλακτος και τον σταδιακό τερματισμό της εποχικότητας. Η έμφαση θα είναι στη δημιουργία σύγχρονων υποδομών, στη γενετική βελτίωση, στην αύξηση των παραγωγικών μονάδων κ.ά.
β. Αύξηση του αριθμού των μονάδων αιγοπροβατοτροφίας και βελτίωση των υποδομών των υφιστάμενων κτηνοτροφικών μονάδων.
γ. Κίνητρα για τη μη περαιτέρω αύξηση του αγελαδινού γάλακτος, που συνδέεται με την παραγωγή χαλουμιού και τη μείωση του περιβαλλοντικού αποτυπώματος των μονάδων τους.
Αύξηση των ελέγχων για εντοπισμό και καταγγελία όσων πλήττουν το χαλλούμι ΠΟΠ.
Αύξηση των εξαγωγών.
Αυστηροποίηση της νομοθεσίας.
Δημιουργία ομάδας παρακολούθησης της εφαρμογής των μέτρων σε μηνιαία βάση με όλους τους εμπλεκομένους στην παραγωγή χαλλουμιού.
Η Υπουργός Γεωργίας και η Υφυπουργός Παρά τω Προέδρω θα ενημερώνονται σε εξαμηνιαία βάση για την πορεία προόδου των μέτρων.
Σε ετήσια βάση θα πραγματοποιείται συνάντηση με όλους τους εμπλεκομένους υπό τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Σημειώνεται επίσης ότι έχει ήδη υπογραφτεί ερευνητικό πρόγραμμα με το ΤΕΠΑΚ, το Γενικό Χημείο του Κράτους και το Τμήμα Γεωργίας που, ανάμεσα σε άλλα, θα βοηθήσει στον προσδιορισμό της εντοπιότητας του χαλλουμιού, αλλά και σε μια σειρά από άλλα στοιχεία που μας είναι χρήσιμα.
Θεωρώ σημαντικό να αναφέρω πως για το 2024, επιπρόσθετα των κινήτρων και μέτρων που θα δώσουμε, υπάρχουν ήδη εγκεκριμένες επενδύσεις στην αιγοπροβατοτροφία για 220 άτομα ύψους 50 εκατ. ευρώ, τα οποία εκτιμούμε ότι βραχυπρόθεσμα θα προσδώσουν σημαντικές ποσότητες αιγοπρόβειου γάλακτος, που μας είναι απαραίτητες.
Το χαλλούμι είναι η κοινή μας κληρονομιά. Το κράτος έμπρακτα αξιοποιεί τη μεταβατική περίοδο και συνεχίζει να στηρίζει στοχευμένα όλους τους εμπλεκόμενους στην παραγωγή του χαλλουμιού με τρόπο ώστε να διατηρηθεί ως το κύριο εξαγωγικό προϊόν και, παράλληλα, να διασφαλίζεται η διατήρηση του ΠΟΠ, το οποίο ενισχύει τη δυναμική του προϊόντος.
Το κράτος πράττει ό,τι είναι δυνατόν, για να διασφαλιστεί η επίτευξη των στόχων που προαναφέρθηκαν, η υλοποίηση των οποίων απαιτεί και προϋποθέτει τη συνεργασία και την επιθυμία εξεύρεσης συμβιβαστικών λύσεων από όλους.
Επαναλαμβάνεται πως τα ποσοτικά δεδομένα, που θα προκύψουν από το λογισμικό, θα αποτελούν μια σημαντική βάση και θα συνυπολογίζονται με τα υπόλοιπα δεδομένα, για να καθορίζονται οι αναλογίες γάλακτος στα Διατάγματα.
