Η Κυπριακή Δημοκρατία φαίνεται έτοιμη να περάσει στο επόμενο στάδιο ελέγχου και περιορισμού της πρόσβασης των ανηλίκων κάτω των 16 ετών στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με τις Αρχές να στέλνουν σαφές μήνυμα: Η ευθύνη δεν βαραίνει μόνο τα παιδιά, αλλά κυρίως τους γονείς.
Σύμφωνα με πληροφορίες, η Επιτροπή Νομικών της Βουλής εξετάζει πρόταση νόμου που προβλέπει την απαγόρευση δημιουργίας λογαριασμών σε πλατφόρμες όπως TikTok, Instagram, Facebook, Snapchat και X (Twitter) για άτομα κάτω των 16 ετών, με ποινικές συνέπειες για όσους παραβιάζουν το πλαίσιο — συμπεριλαμβανομένων των γονέων ή κηδεμόνων που συνεργούν ή ανέχονται τη χρήση ψευδών στοιχείων.
Οι κοινωνικοί λειτουργοί ήδη σε εγρήγορση
Κοινωνικοί λειτουργοί έχουν ξεκινήσει τη συλλογή στοιχείων σχετικά με παιδιά ηλικίας 10 έως 13 ετών που διατηρούν ενεργούς λογαριασμούς στα social media, πολλές φορές με τη γνώση ή και τη βοήθεια των γονιών τους. Τα στοιχεία αυτά, σύμφωνα με πληροφορίες, θα προωθηθούν στις αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες για τα δέοντα, ώστε να εξεταστεί κατά πόσον συντρέχουν περιπτώσεις παραμέλησης ή αμέλειας ανηλίκων.
Ποινική ευθύνη των γονέων
Η υπό συζήτηση ρύθμιση προβλέπει ότι, πέρα από τη διαγραφή των λογαριασμών, οι γονείς που επιτρέπουν ή ενθαρρύνουν τη χρήση των social media από παιδιά κάτω των 16 ετών, ενδέχεται να αντιμετωπίσουν ποινικές κυρώσεις, που μπορεί να περιλαμβάνουν πρόστιμα ή και ποινές φυλάκισης, αναλόγως της περίπτωσης.
Η φιλοσοφία της νομοθεσίας βασίζεται στην αρχή ότι η ψηφιακή ευθύνη είναι οικογενειακή υπόθεση, και ότι η ανοχή ή η αδιαφορία γονέων απέναντι στη διαδικτυακή έκθεση ανηλίκων αποτελεί παράλειψη καθήκοντος προστασίας.
Τα επιχειρήματα υπέρ της απαγόρευσης
Ειδικοί στην ψυχική υγεία παιδιών τονίζουν πως η πρόωρη έκθεση στα social media οδηγεί σε άγχος, χαμηλή αυτοεκτίμηση και εξάρτηση, ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις διαδικτυακού εκφοβισμού και σεξουαλικής παρενόχλησης που έχουν ξεκινήσει μέσω τέτοιων πλατφορμών.
«Το πρόβλημα δεν είναι το διαδίκτυο, αλλά η έλλειψη ελέγχου. Παιδιά 10 και 11 ετών δεν έχουν την ψυχική ωριμότητα να διαχειριστούν τη διαδικτυακή πίεση», αναφέρουν ειδικοί ψυχολόγοι.
Σαφές μήνυμα στις οικογένειες
Η επικείμενη απαγόρευση και η εμπλοκή κοινωνικών υπηρεσιών δείχνουν ότι το κράτος προχωρά πλέον αποφασιστικά: τα social media δεν είναι “παιχνίδι” για παιδιά, και όσοι τα επιτρέπουν παραβιάζοντας τη νομοθεσία θα λογοδοτήσουν ενώπιον της δικαιοσύνης.
Η Κύπρος ακολουθεί έτσι το παράδειγμα χωρών όπως η Ελλάδα, η Γαλλία και οι ΗΠΑ, όπου εφαρμόζονται ήδη ηλεκτρονικοί έλεγχοι ταυτοποίησης ηλικίας για την πρόσβαση σε πλατφόρμες κοινωνικής δικτύωσης.
Η νέα πραγματικότητα δείχνει πως η ευθύνη της ψηφιακής ασφάλειας των παιδιών δεν ανήκει μόνο στις εταιρείες τεχνολογίας, αλλά πρωτίστως στις οικογένειες που οφείλουν να θέτουν όρια και να προστατεύουν.
