Η πολυδιαφημισμένη μεταρρύθμιση της τοπικής αυτοδιοίκησης, που μπήκε σε εφαρμογή πριν από ένα χρόνο, έχει αποκαλύψει πλέον σοβαρές και ανησυχητικές παθογένειες. Ο Υπουργός Εσωτερικών παραδέχθηκε ότι ορισμένες συγχωνεύσεις δήμων πραγματοποιήθηκαν χωρίς τεχνικές και οικονομικές μελέτες, ενώ οι υπερβολικοί αριθμοί αναπληρωματικών δημάρχων επιβαρύνουν ένα σύστημα που ήδη στρεβλώνει .
Οι συνενώσεις πολλών κοινοτήτων και δήμων σε νέες δομές δημιούργησαν άνισες συνθήκες: μεμονωμένοι δήμοι έμειναν χωρίς στελέχωση, χωρίς χώρο λειτουργίας και χωρίς τον απαραίτητο προγραμματισμό . Αποτέλεσμα: οι υπηρεσίες που πρέπει να παρέχονται στους πολίτες καθυστερούν ή υλοποιούνται με μεροληψία.
Αναφορά πρέπει να γίνει στην οικονομική ασφυξία που αντιμετωπίζουν οι τοπικές αρχές. Η Κύπρος καταγράφει τη χαμηλότερη αναλογία κρατικής χρηματοδότησης προς τη δημοτική αυτοδιοίκηση στην Ε.Ε., με συνολικά κονδύλια μόλις στο 1% του εθνικού προϋπολογισμού. Αυτό, παρότι οι δήμοι έχουν αναλάβει σημαντικά πρόσθετα καθήκοντα, επιβαρύνει υπέρμετρα τα ταμεία τους .
Η τοπική αυτοδιοίκηση πλήττεται από δύο κύριες κατευθύνσεις:
- Διοικητική αναρχία και άνιση εφαρμογή μεταρρύθμισης, με δήμους να λειτουργούν με διαφορετικά κριτήρια, χωρίς συντονισμό .
- Οικονομική κατάρρευση, με περιορισμένη ρευστότητα και ανεπαρκείς πόρους για τις ανάγκες των πολιτών .
Ταυτόχρονα, η συζήτηση περί αρμοδιοτήτων αναπληρωματικών δημάρχων συνεχίζεται. Ενώ υπάρχει υπερπροσφορά – 93 αναπληρωματικοί εκτός αναγκαιοτήτων – οι ρόλοι τους παραμένουν αδιευκρίνιστοι, σε κρίσιμες στιγμές για την αποκέντρωση και την ισόρροπη κατανομή εξουσιών .
Τοποθέτηση της Cyprus Voice:
Η σημερινή κατάσταση αποτελεί δείγμα κρατικής αποτυχίας και θεσμικής αδιαφορίας. Η μεταρρύθμιση, αντί να φέρει αποδοτικότητα και βελτίωση της καθημερινής ζωής των πολιτών, οδηγεί σε διάσπαση και δυσλειτουργία, επιβαρύνοντας την ήδη μειωμένη αυτοδιοίκηση.
- Η Cyprus Voice προειδοποιεί:
- · Απαιτείται άμεση κατάρτιση και δημοσιοποίηση γεωτεχνικών – οικονομικών μελετών για όλες τις συγχωνεύσεις.
- · Η κρατική χρηματοδότηση για τους δήμους πρέπει να αυξηθεί τουλάχιστον κατά 1% του ΑΕΠ ετησίως για να ανταποκρίνεται στις νέες αρμοδιότητες.
- · Η κυβέρνηση οφείλει να θεσπίσει ξεκάθαρο πλάνο για το ρόλο των αναπληρωματικών δημάρχων, περιορίζοντας τον αριθμό τους και εξασφαλίζοντας λειτουργική αποτελεσματικότητα.
- · Οι Δήμοι πρέπει να υποβάλουν ετήσιο σχέδιο δράσης με δείκτες απόδοσης, ελέγχους και δημόσια αναφορά προς τους πολίτες.
Η αυτοδιοίκηση δεν είναι πολυτέλεια, αλλά βασικό θεμέλιο δημόσιων υπηρεσιών. Αλλιώς, κινδυνεύουμε να μετατρέψουμε τους δήμους σε γραφειοκρατικά “γραφεία χωρίς αξιοπιστία” και να πληρώσουμε αδρά την απουσία τους.
