Υπογράφηκε σήμερα Τετάρτη, 13 Μαρτίου 2024, Μνημόνιο Συνεργασίας μεταξύ της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή (ΥΠΚ) και του Φορέα Ελέγχου Διαφήμισης (ΦΕΔ) με στόχο την επαρκή ενημέρωση των καταναλωτών για την εμπορική επιδίωξη των αναρτήσεων από επηρεαστές γνώμης (influencers) σε πλατφόρμες/Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης (ΜΚΔ). Το Μνημόνιο θα παραμείνει σε ισχύ για πέντε χρόνια.
Πιο συγκεκριμένα, η ΥΠΚ και ο ΦΕΔ συμφώνησαν στα παρακάτω:
- Υλοποίηση από κοινού ενημέρωσης επιχειρήσεων, καταναλωτών και influencers για την αναγκαιότητα γνωστοποίησης του εμπορικού χαρακτήρα των αναρτήσεων από influencers σε πλατφόρμες/ΜΚΔ.
- Η εν λόγω γνωστοποίηση του εμπορικού χαρακτήρα των αναρτήσεων των influencers πρέπει να πληροί τις εξής βασικές αρχές:
Να εμφανίζεται αμέσως και να είναι εύκολο να γίνει αντιληπτή.
Να εμφανίζεται με τρόπο κατάλληλο ανάλογα με τις διαφορετικές μορφές (format) που χρησιμοποιούνται από τους influencers (π.χ. εικόνες, αναρτήσεις, βίντεο, blog) στις διαφορετικές πλατφόρμες στις οποίες εμφανίζονται τα μηνύματα (π.χ. Instagram, YouTube, Facebook, X, TikTok, κ.λπ.)
Να είναι σαφής για όλα τα διαφορετικά κοινά στα οποία απευθύνεται (π.χ. ενήλικες, νεαρά άτομα, παιδιά).
- Ο ΦΕΔ έχει συντάξει Οδηγό για το Influencer Marketing, ο οποίος αποτελεί ξεχωριστό Παράρτημα του Κυπριακού Κώδικα Διαφήμισης. Ο Οδηγός αναγνωρίζεται ως καλή πρακτική (best practice) από την ΥΠΚ.
Ο Υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας κ. Γιώργος Παπαναστασίου, αφού αναφέρθηκε στην αποστολή της ΥΠΚ για τη διασφάλιση ενός υψηλού επιπέδου προστασίας των καταναλωτών στην ελευθεροποιημένη και ανταγωνιστική αγορά, τόνισε ότι «τα τελευταία χρόνια το μάρκετινγκ επιρροής (influencer marketing) κατέστη βασικός παράγοντας της ψηφιακής οικονομίας. Η ΥΠΚ και ο ΦΕΔ, λαμβάνοντας υπόψη τη σημασία της συμμόρφωσης των influencers με το καταναλωτικό δίκαιο και την ενδυνάμωση των καταναλωτών στη ψηφιακή εποχή, έχουν θέσει ως κοινό στόχο την επαρκή ενημέρωση των καταναλωτών για την εμπορική επιδίωξη των αναρτήσεων από επηρεαστές γνώμης (influencers) σε πλατφόρμες/Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης».
Εκ μέρους της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή, ο Διευθυντής της κ. Κωνσταντίνος Καραγιώργης ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι η σημαντική ανάπτυξη της πρακτικής ψηφιακής διαφήμισης που ονομάζεται influencer marketing ώθησε την Ευρωπαϊκή Επιτροπή το 2023 να πραγματοποιήσει την έρευνα Sweep για τους influencers, από την οποία διαφάνηκε ότι σε αυτό τον τομέα απαιτείται η λήψη περαιτέρω ενεργειών/δράσεων. Πρόσθεσε ότι «σε εθνικό επίπεδο και εντός του πλαισίου συνεργασίας με τον ΦΕΔ, η Υπηρεσία θα στηρίξει και θα προωθήσει τον Οδηγό για το influencer marketing, τον οποίο έχει ετοιμάσει ο ΦΕΔ, ενώ θα οργανώσει εκστρατεία ενημέρωσης προς τους influencers αναφορικά με την πληροφόρηση που πρέπει να παρέχουν στο καταναλωτικό κοινό. Στο πλαίσιο της εκστρατείας ενημέρωσης θα προωθηθεί σχετικό υλικό στα ΜΔΚ που διαθέτει η ΥΠΚ, καθώς και δημόσια ανακοίνωση. Περαιτέρω, θα ετοιμαστεί σχετικό βίντεο, το οποίο θα απευθύνεται προς τους influencers, καθοδηγώντας τους επιγραμματικά για το νομικό πλαίσιο που θα πρέπει να ακολουθούν στις αναρτήσεις τους».
Εκ μέρους του ΦΕΔ, η Πρόεδρος κα Σωτηρούλλα Σωτηρίου ανέφερε: «Το influencer marketing καταγράφει μεγάλη ανάπτυξη ακολουθώντας τη δυναμική ανάπτυξης των ΜΚΔ και των αντίστοιχων πλατφόρμων σε εθνικό και παγκόσμιο πεδίο. Ήδη το 2021, με βάση έρευνα του Συνδέσμου Διαφημιζομένων Κύπρου, η επένδυση σε influencer marketing ανερχόταν στο 7% του προϋπολογισμού για διαφήμιση σε ψηφιακά ΜΜΕ και η διαφημιστική κοινότητα αναγνωρίζει ότι το ποσοστό αυτό αυξάνεται συνεχώς.
Η νομοθεσία, αλλά και η διαφημιστική δεοντολογία είναι σαφείς όσον αφορά στην ανάγκη το κοινό να γνωρίζει αν το περιεχόμενο που δέχεται είναι διαφημιστικό, τηρώντας τους όρους διαφάνειας, επαγγελματισμού και σωστής πρακτικής. Με σκοπό ο ΦΕΔ να παρέχει υποστήριξη, εκπαίδευση και τεχνογνωσία στους influencers, έχει συντάξει οδηγίες για influencer marketing με απλούς, σαφείς και ενδεδειγμένους τρόπους για τη γνωστοποίηση του εμπορικού χαρακτήρα των αναρτήσεων των influencers, έτσι ώστε να αποφευχθούν περιστατικά παραπλάνησης των καταναλωτών, ιδιαίτερα σε σχέση με τα ειδικά κοινά που ο κάθε influencer και διαφημιζόμενος απευθύνεται ή και επιτρέπεται να απευθύνεται. Χαιρόμαστε ιδιαίτερα που η ΥΠΚ αναγνωρίζει τις οδηγίες αυτές ως best practice. ΥΠΚ και ΦΕΔ θα συνεργαστούμε στενά, για να ενημερώσουμε τους εμπλεκόμενους ως προς την ανάγκη γνωστοποίησης, διασφαλίζοντας με αυτό τον τρόπο ότι όλη η αλυσίδα είναι και παραμένει ορθά ενημερωμένη. Τέλος, ο ΦΕΔ θα μεριμνά προκειμένου ο οδηγός να επικαιροποιείται όποτε κρίνεται σκόπιμο, για να συμβαδίζει με τις τεχνολογικές εξελίξεις στο δυναμικό περιβάλλον των ΜΚΔ και του διαδικτύου ευρύτερα, μένοντας πιστοί στον στόχο μας, που είναι η αξιόπιστη ενημέρωση και η προστασία του Κύπριου καταναλωτή».
